نقش رسانه در تحولات فرهنگی چیست؟

                                                

عارفه هدایتی-خبرنگار تحریریه جوان قدس : رسانه ها رکن اساسی جامعه پیشرفته و عامل جهانی شدن فرهنگ هستند. رسانه ها با ارائه اطلاعات، در شکل گیری شخصیت فردی، اجتماعی، خلق و گسترش جهان اجتماعی و جهان فرهنگی تاثیر فراوان دارند و قادر به ایجاد ارزش ها، آگاهی ها و هنجارهای جدید می باشد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

رسانه و ساخت بنای فکری

رسانه ها، میتوانند شرایط و زیر ساخت های فکری_فرهنگی مناسب برای پیشرفت و توسعه، از قبیل ایجاد روحیه و مهارت کار گروهی، فرهنگ کار آفرینی، قانون محوری، فرهنگ نظم و... را در جوامع رواج دهند و با خلق ایده های جدید و بروز به روند توسعه جامعه کمک کنند. رسانه ها یکی از عوامل و ابزار های مهم جامعه پذیری و فرهنگ پذیری هستند که نقش بسزایی در تحول و ارتقا کیفیت جنبه های گوناگون زندگی افراد ایفا میکنند.

امپریالیسم رسانه ای

امپریالیسم رسانه ای به معنای تصاحب و کنترل سیاسی و اقتصادی بر مردم و اراضی است. سرمایه داری غربی با استفاده از ابزار تاثیرگذار رسانه و عنصر کلیدی آن، یعنی تبلیغات، سعی در یکسان سازی فرهنگی در همه ابعاد مادی و معنوی فرهنگ سایر ملل دارد. در دنیای امروز رسانه ها در رویارویی فرهنگ ها و تمدن ها بی طرف نیستند و برای گسترش و اشاعه فرهنگ و پیام خاص خودشان فعالیت میکنند.

مارشال مک لوهان، اندیشمند کانادایی مرکز مطالعات رسانه ای در دانشگاه تورنتو: جنگ هایی که در آینده رخ میدهند به وسیله تسلیحات جنگی و در میدان های نبرد نخواهد بود، بلکه این جنگ ها به دلیل تصوراتی رخ خواهد داد که رسانه های جمعی به مردم القا می کنند.

جنگ در زمان صلح

امپریالیسیم رسانه ای، با تشکیل امپراطوری فرهنگی_ رسانه ای، هویت های فرهنگی، ملی و دینی سایر ملت ها را تغییر داده و بخش هایی از فرهنگ خودرا جایگزین آنها نموده است. به همین دلیل جنگ رسانه ای تنها جنگی است که حتی در زمان صلح نیز بین کشور ها به صورت غیررسمی ادامه دارد و هر کشوری با توجه به ظرفیت رسانه ای خویش برای پیشبرد اهداف خود از آن بهره میگیرد. سربازان جنگ رسانه ای، متخصصان تبلیغات، کارشناسان جنگ روانی و کارگزاران رسانه ها هستند. جنگ رسانه ای اگرچه در نهایت برای تغییر کارکرد و عملکرد دولت ها به کار گرفته میشود، اما به طرز ملموسی به جای هدف قرار دادن مستقیم دولت ها، ملت ها و فرهنگ عمومی را هدف بمباران خود قرار میدهد و به تغییر و تحولات فرهنگی در جوامع می اندیشد.

ضرورت کسب سواد رسانه ای در دنیای امروز چیست؟

سواد رسانه ای مجموعه ای از مهارت های قابل یادگیری است که به توانایی دسترسی، تجزیه و تحلیل و ایجاد انواع پیام های رسانه ای اشاره دارد و یک مهارت ضروری در دنیای امروزی به شمار میرود برای داشتن حضوری فعال و موثر در دنیای پیچیده رسانه ها باید قادر به درک بهتر پیام های رسانه ای، تجزیه و تحلیل، ارزشیابی و پردازش اطلاعات باشیم. افراد با کسب سواد رسانه ای قادر به رمزگشایی از اهداف رسانه ها و کشف پیام های پیچیده موجود در در محتوای آنها می باشند و میتوانند در شکل گیری فرهنگ رسانه ای مشارکت فعال داشته باشند، این امر سبب میشود از حالت مصرف کننده منفعل خارج شده و از رسانه ها به صورت هوشمندانه بهره مند شوند. امام موسی صدر: مطبوعات از مهم ترین میدان های جهادی و از برجسته ترین عوامل تکوین انسان مدنی است.

رسانه و تحولات فرهنگی   

رسانه ها در تحولات فرهنگی نقش مهمی دارند. به عنوان مثال: آنها میتوانند با افزایش دسترسی به اطلاعات، آگاهی عمومی را افزایش دهند و در نتیجه تحولات فرهنگی را تسریع کنند. همچنین  رسانه های جمعی میتوانند با ارائه محتوای جدید و خلاقانه تحولات فرهنگی را شکل بدهند. مانند فیلم ها و سریال های تلویزیونی که میتوانند بر حسب محتوا خود در این تحولات نقش مثبت یا منفی داشته باشند.

رسانه در گذر زمان

در ابتدای قرن بیستم معادل با سال های ۱۲۷۹ به بعد رادیو و تلویزیون وجود نداشتند و مردم برای دسترسی به اطلاعات خود به روزنامه ها و مجلات محلی و ملی روی می آوردند. سپس اولین فرستنده عمومی رادیو در ایران در ساعت نوزده ۴ اردیبهشت ۱۳۱۹ با نام رادیو تهران گشایش یافت، این وسیله ارتباطی به سرعت جایگزین روزنامه ها شد. و در سال ۱۳۳۰ تلویزیون به عنوان یک رسانه جدید وارد بازار شد، در دهه ۶۰ با ظهور اینترنت رسانه های جدیدی رو به پیشرفت بود تا اینکه رفته رفته رشد کرده و رسانه هایی همچون وبلاگ ها، پادکست ها، ویدئو های آموزشی، شبکه های اجتماعی و... به وجود آمدنند و سیر این تحولات همچنان در جریان و گردش است.                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                      

منبع: قدس آنلاین

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۹۸۲۵۹۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

نمایشگاه کتاب تهران متعلق به جریان فرهنگ و ادب کشور است

به گزارش خبرگزاری مهر، محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی شامگاه یکشنبه ۱۶ اردیبهشت با همراهی یاسر احمدوند رییس سی‌وپنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران و اعضای شورای سیاست‌گذاری این نمایشگاه از روند آماده‌سازی نمایشگاه کتاب در مصلی امام خمینی (ره) بازدید کرد و در جریان آخرین اتفاقات نمایشگاه کتاب تهران قرار گرفت.

افزایش دو برابری کتابفروشان در بخش مجازی نمایشگاه کتاب تهران

در ابتدای این بازدید علی رمضانی قائم مقام و سخنگوی نمایشگاه گفت: سی‌وپنجمین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران امسال در ۱۵۰ هزار متر مربع فضای مصلی امام خمینی (ره) گسترده است و ۲ هزار و ۷۰۰ ناشر و ۳۶۰ کتابفروشی در آن مشارکت دارند؛ مشارکت کتابفروشان در بخش مجازی نمایشگاه نسبت به سال گذشته رشد دوبرابری داشته است.

وی افزود: کار نمایشگاه در بخش مجازی یک روز پیش از بخش فیزیکی آغاز خواهد شد. هماهنگی با شرکت پست و بانک ملی به عنوان کلان دستگاه‌های همکار نمایشگاه به‌خوبی پیش رفته است و فرماندهی انتظامی کشور همانند سال‌های گذشته عهده‌دار نظم و امنیت نمایشگاه است.

قائم مقام و سخنگوی نمایشگاه در ادامه سخنان خود گفت: ناشران و اهالی اندیشه و قلم از ۲۵ کشور در بخش بین‌الملل نمایشگاه فعالیت موثر و فعال خواهند داشت. پیرنگ اصلی نمایشگاه کتاب امسال موضوع فلسطین است و دانشجویان فلسطینی برای اولین‌بار در نمایشگاه به صورت مستقیم با مردم به گفت‌وگو می‌پردازند و خودشان به شبهات مردم پاسخ می‌دهند.

نمایشگاه کتاب تهران چهره واقعی مردم ایران است

احمدوند در ادامه این بازدید گفت: خودمان را بدهکار شان فرهنگی مردم ایران می‌دانیم و برای ارتقا سطح کمی و کیفی نمایشگاه کار می‌کنیم. حمایت و پیگیری‌های مجدانه و دلسوزانه همراه با نکته‌سنجی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی موجب قوت و توسعه نمایشگاه خواهد شد. نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران چهره واقعی مردم ایران است و نمایشگاه کتاب تهران میزبان تمام سلایق، اقوام، مذاهب و ادیان و تفکرها است و ما وظیفه داریم این سرمایه بزرگ اجتماعی و ملی را در چشم جهان به نمایش بگذاریم.

نمایشگاه کتاب تهران متعلق به جریان فرهنگ و ادب کشور است

اسماعیلی از سخنرانان دیگر این بازدید گفت: نمایشگاه کتاب در دوره سی و پنجم یک دوره کم‌نظیر را به لحاظ آمار و ارقام و کمیت و کیفیت را برای اصحاب فرهنگ و ادب کشورمان ایجاد خواهند کرد. نمایشگاه کتاب تهران متعلق به جریان فرهنگ و ادب کشور است و وظیفه ما حمایت و تسهیل‌گری از این فرایند است. کشورمان به‌لحاظ حوزه فرهنگی قابل مقایسه با بسیاری از جوامع و کشورهای جهان نیست. تقریباً در وزارت فرهنگ روزی بدون برگزاری رویدادهای فرهنگی نداریم و روزانه میزبان برگزاری جشنواره‌های متعدد شهرستانی، استانی، منطقه‌ای و ملی هستیم.

وی افزود: در طول یک سال گذشته برای برگزاری این نمایشگاه تلاش کردیم بخش مهمی از نیازها را مورد توجه قرار دهیم و ضمن اذعان به ضعف‌های موجود اما تلاش شد وضعیت را به صورتی قابل اتکا و افتخار تغییر دهیم. در موضوع تامین کاغذ و کتاب‌های درسی در آستانه تکمیل و افتتاح کارخانه جدید کاغذ هستیم که به‌زودی به بهره‌برداری خواهد رسید و ظرفیت کاغذ تحریر به ۱۳۰ هزار تن خواهد رسید.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه سخنان خود گفت: نکته مهم چند ماموریت ویژه است که رهبر معظم انقلاب بر آن تاکید داشتند؛ بحث ترجمه آثار فاخر فارسی به زبان‌های خارجی با استفاده از کسانی است که تسلط به زبان اصلی دارند. خوشبختانه برنامه ویژه‌ای برای این موضوع تدارک دیده شده که حمایت می‌کنیم. امسال تلاش شد بتوانیم فضای حمایتی را افزایش دهیم؛ دانشجویان، طلاب و اساتید و اعضای هیات علمی در موضوع حمایتی پوشش داده شدند و در دولت منتظر تامین اعتبار هستیم تا عدد خوبی دیگری را جذب کنیم و آن را به بخش دیگری از جامعه وارد کنیم که هدف ما کارمندان دولت، محصلین دوره دوم دبیرستان است.

اسماعیلی ادامه داد: در زمینه گسترش شبکه کتابفروشان ابلاغ خوبی توسط معاون اول رئیس‌جمهور صورت گرفت که کمک کننده است و در جلسه با استانداران بر لزوم اجرایی شدن آن تاکید کردیم. ما در نمایشگاه کتاب تهران به دنبال تغییر حال فرهنگی مردم هستیم و قصد نداریم نمایشگاه صرفاً یک رویداد و محل فروش کتاب باشد بلکه باید محل رفت و آمد اصحاب فرهنگ و هنر باشد.

وی افزود: نظرسنجی مردمی از نمایشگاه کتاب باید روزانه برگزار شود تا بهترین شرایط را در نمایشگاه ایجاد کنیم و برای این کار به بهترین نقدها که اشکالات ما را بگویند، جایزه می‌دهیم تا فضای پذیرش نقد به فرهنگ تبدیل شود. در طراحی صورت گرفته نمایشگاه کتاب تهران در سال ۱۴۰۴ نقطه و قله کمیت و کیفیت و واگذاری امور به بخش‌های مردمی و ناشرین ترسیم شده است که امیدواریم به بهترین شکل محقق شود.

کد خبر 6097961 الناز رحمت نژاد